आता वापरलेल्या मास्कपासून बनणार डबल लेनचा रस्ता

May 04, 2021 , 0 Comments

गेल्यावर्षी कोरोनाचं आगमन झाल्यापासून एक गोष्ट आपल्या आयुष्यात पर्मनंट आली आहे, ती म्हणजे मास्क. आजकाल जळीस्थळी काष्टी पाषाणी सर्वत्र मास्कच दिसत असतात. पूर्वी पोलिसांच्या भीतीने मास्क वापरायचो, आता जिवाच्या भीतीने वापरतो.

पण जर एवढी सगळी लोकं अचानक मास्क वापरू लागली तर आणखी एक महत्वाची समस्या नाही का उभी राहणार?

मास्कच्या कचऱ्याचं काय करायचं?

तज्ज्ञ वारंवार नमूद करतात की, रस्त्यावर कचरा टाकण्याची सवय आपल्याला नक्कीच अडचणीत आणेल. अनेकदा दंड ठोठावण्याची, कारवाई करण्याची धमकी देऊनही आपण काही सुधारत नाही. कचरा उघड्यावर टाकण्याच्या धोक्यांविषयी अनेकदा माहिती देण्यात आली, अनेक अभियान, मोहिमा राबविल्या गेल्या, मात्र सवयीत कोणताही बदल नाही. त्यात आता साथीच्या आजारात वापरलेले मास्क रस्त्यावर असेच पडलेले दिसतायेत.

मुंबईच्या सफाई कामगार लक्ष्मी यांची एका वृत्तसंस्थेने मुलाखत घेतली. तेव्हा त्या म्हणाल्या की,

मी दररोज कचर्‍याच्या डब्यात टाकलेले मास्क गोळा करते तरी अजूनही असे बरेच लोक आहेत जे वापरलेले मास्क रस्त्यावर फेकतात.

दूसऱ्या कामगार सांगतात, “लोक दुचाकीवरून फिरतात आणि कार किंवा ट्रकमधून प्रवास करतात. कचराकुंड्यांजवळ त्यांचा वाहनाचा वेग मंदावतो,
ते मास्क डब्यात पडतील विचार करून टाकतात, पण त्यांना समजत नाही की, ते हलके मास्क डब्यात पडण्याऐवजी उडतात.”

वैद्यकीय तज्ज्ञांच्या म्हणण्यानुसार रस्त्यावर पडलेले मास्क विषाणूच्या संक्रमणाचे सर्वात मोठे संभाव्य स्त्रोत आहेत.

उघड्यावर पडलेला एक मास्क 10 पेक्षा जास्त लोकांना थेट प्रभावित करू शकतो. अभ्यासानुसार असे दिसून आले आहे की, प्रत्येक सकारात्मक व्यक्ती जवळजवळ 416 इतरांवर परिणाम करू शकते. मग कल्पना करा की, तो उघड्यावर टाकलेला मास्क किती जणांवर थेट परिणाम करेल.

माहितीनुसार कोरोनाव्हायरस प्रामुख्याने श्लेष्मा आणि लाळच्या थेंबातून प्रसारित होतो जेव्हा एखाद्या व्यक्तीला शिंका येणे किंवा खोकला येतो. मास्क हे थेंब इतर व्यक्तींच्या शरीराच्या अवयवांपर्यंत पोहोचण्यापासून थांबवतो.

परंतु जर एखाद्यी संक्रमित व्यक्ती मास्क उघड्यावर टाकते. तर त्याच्या संपर्कात येणाऱ्या प्रत्येकावर निश्चितच त्याचा परिणाम होईल.

विषाणूचा प्रसार कसा होऊ शकतो याविषयी स्पष्टीकरण देताना आणखी एक जीजीएच पल्मोनोलॉजिस्ट श्वेता म्हणाल्या की,

“अनेक धोके आहेत. सर्वप्रथम, फेकलेले मास्क स्वच्छता कामगार, पोलिस आणि कर्तव्यावर तैनात असलेल्या इतर कर्मचार्‍यांना सर्वात मोठा धोका ठरू शकतात. विषाणूचा प्रसार होण्याचा कोणताही पुरावा नसला तरी आम्ही जोखीम घेऊ शकत नाही कारण तो खूपच नवीन आहे आणि अद्याप बरेच अभ्यास चालू आहेत.

भटकी कुत्रीदेखील टाकलेल्या मास्कच्या संपर्कात येतील. या कुत्र्यांना अनेक प्राणी प्रेमी आणि स्वयंसेवी संस्थांनी आहार दिला. स्वयंसेवक या कुत्र्यांना खायला घालत असताना स्पर्श करतात आणि यामुळे विषाणूचा पुन्हा प्रसार होऊ शकतो. ”

डॉक्टरांनी सांगितल्याप्रमाणे, प्रत्येक सर्जिकल मास्क सहा तासांपेक्षा जास्त काळ वापरु नये. मात्र, टाकून दिलेले मास्क व्यापाऱ्यांद्वारे गोळा केले जाऊ शकतात, आणि धुवून पुन्हा विकले जाऊ शकतात, विशेषत: जेव्हा मागणी आणि पुरवठा यांच्यात मोठी तफावत असेल. लोक पैशाच्या लोभाने तेे शकतात.

जे लोक मास्क किंवा कोणत्याही जैव कचरा (हातमोजे, पीपीई) उघड्यावर फेकत आहेत अशा सर्वांना पालिका अधिका्यांनी कडक दंड आकारावा, अशी सूचना तज्ज्ञांनी केली आहे. रस्त्यावर थुंकलेल्यांना दंड आकारला जाईल, अशी नुकतीच घोषणा करण्यात आली. तसेच बायो-कचरा मोकळ्या ठिकाणी टाकण्याच्या संदर्भातही अशीच पावले उचलली आणि प्रभावीपणे अंमलात आणली पाहिजेत, ”

या दरम्यान, फेस मास्कशी विल्हेवाट लावण्याशी निगडित पर्यावरणाच्या धोक्यांपासून कमी करण्याचा एक मार्ग शोधकर्त्यांना सापडला आहे.

वापरलेल्या मास्कचा वापर रस्ता बनवणे.

याचे दोन फायदे आहेत, एक म्हणजे रस्त्यावर उघड्या पडलेल्या मास्क पासून सूटका होईल, दूसरे म्हणजे याचा वापर कच्च्या मालाच्या स्वरूपात केला जाईल.

या अभ्यासातून दिसून आले की, डबल लेनच्या अवघ्या एक किलोमीटर अंतरासाठी रिसायकल केलेल्या मालात सुमारे 30 लाख मास्क वापरण्यात येणार असून 93 टन कचरा लँडफिल्समध्ये जाण्यापासून रोखला जाईल.

ऑस्ट्रेलियाच्या मेलबर्नमधील आरएमआयटी विद्यापीठाच्या संशोधकांनी फेस मास्क वापरुन नवीन रस्ते तयार करण्याचे साहित्य विकसित केले आहे. ही सामग्री नागरी अभियांत्रिकी सुरक्षा मानदंडांची पूर्तता करण्यासाठी डिझाइन केलेली आहे. यात एकदा वापरलेल्या फेस मास्क आणि बिल्डिंग बनविण्याच्या कच्च्या मालाचे मिश्रण आहे.

आरोग्य आणि सुरक्षिततेशी संबंधित धोके दूर करण्यात उपयुक्त ठरेल संशोधन –

विश्लेषणात आढळले की, रस्ते आणि फुटपाथांच्या लेअरसाठी डिझाइन केलेल्या उत्पादनामध्ये फेस मास्क सामर्थ्य प्रदान करतात. अंदाजे 680 कोटी डिस्पोजेबल फेस मास्क जगभरात दररोज वापरले जातात.

संशोधक डॉ. मोहम्मद साबेरियन म्हणाले,

या प्राथमिक संशोधनात रस्त्यावर एकदा वापरल्या जाणार्‍या मास्कच्या रिसायकलच्या शक्यतेकडे पाहिले गेले. हे केवळ कार्य करतेच नव्हे तर त्याचे अभियांत्रिकी फायदे देखील आहेत हे पाहणे प्रोत्साहनदायक होते.

आम्हाला आशा आहे की हे आरोग्यासाठी आणि सुरक्षिततेच्या जोखमीचे व्यवस्थापन करण्याच्या पद्धतींच्या आधारे पुढील संशोधनाचे दरवाजे उघडेल. तसेच पीपीई देखील पुनर्वापर करण्यासाठी योग्य आहेत की नाही याची माहिती मिळू शकते. संशोधनात वापरलेले मास्क पूर्णपणे निर्जंतुकीकरण केलेले आहेत.

दुर्गा मंदिरात बनविले जातायेत मास्क

विजयावडा येथील दुर्गा मल्लेश्वरी स्वामी वरला देवस्थानम यांनी कनक दुर्गा देवीला भक्तांनी अर्पण केलेल्या कपड्यांच्या तुकड्यांसह फेस मास्क बनविण्याचा आणि लोकांना वाटप करण्याचा निर्णय घेतला आहे.

मंदिराच्या अधिकाऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार स्टोअररूममध्ये कपड्यांचे सुमारे सव्वा लाख तुकडे आहेत, ज्याच्या मदतीने 3 लाखाहून अधिक फेस मास्क तयार केले जाऊ शकतात.

दुर्गा मंदिराचे कार्यकारी अधिकारी एम.व्ही. सुरेश बाबू म्हणाले,

“कपड्यांच्या तुकड्यांसह फेस मास्क बनविण्याची कल्पना आमच्यासमोर आली, मास्क पुन्हा वापरण्यायोग्य आणि धुण्यायोग्य आहेत कारण ते दर्जेदार कपड्याने बनलेले आहेत. हे मास्क गरीब लोकांना मोफत वाटले जातील. आम्ही लवकरच टेलर्सना फेस मास्क बनविण्याचे काम सोपवू.”

कोरोनाने आपली जीवनपद्धती बदलली आहे. मास्कमुळे अनेक हातांना काम मिळालंय. उद्या जर मास्कपासून रस्ता तयार झाला तर कचऱ्याचा प्रश्न तर मिटेलच शिवाय रोजगार मिळेल. सर्वात महत्वाचं म्हणजे कित्येकांचे कष्ट सत्कारणी लागतील.

जाता जाता- सूत्रांनी कळवल्या नुसार मास्क पासून रस्ते बनणार हे ऐकून सर्वात खुश झालेली व्यक्ती आहेत भारताचे रस्ते व दळणवळण मंत्री नितीन गडकरी

हे ही वाच भिडू.

 

The post आता वापरलेल्या मास्कपासून बनणार डबल लेनचा रस्ता appeared first on BolBhidu.com.



Amol Kote

Some say he’s half man half fish, others say he’s more of a seventy/thirty split. Either way he’s a fishy bastard.

0 Comments: